Za nami prawie cztery miesiące nowego roku! Choć czas pędzi jak szalony, to dobry moment na podsumowanie naszych noworocznych postanowień. Jeśli idzie Ci marnie możliwe, że podjęłaś decyzję o zmianach pod wpływem impulsu lub... kompleksów. Czym są i jak sobie z nimi radzić?

Kompleksy dotyczą każdego z nas, bez względu na płeć i wiek. Zazwyczaj nie chcemy o nich rozmawiać wprost, kryjemy się i dusimy w sobie świadomość o wszystkich mankamentach. 
Jednak z kompleksami można żyć, a nawet się z nimi dogadać i sprawić, że nie będą powodowały dyskomfortu. Choć to wydaje się niemożliwe, wymaga dużo pracy, a przede wszystkim poznania przyczyny ich źródła.

Ja mam kompleksy, a Ty?

O swoich kompleksach mówię głośno i nie zawsze jest to pozytywnie odbierane. Często też ludzie nie wiedzą jak zareagować, ale jestem ich świadoma i nie zamierzam ukrywać, że lubię jeść, a słodkości sprawiają mi przyjemność większą niż jedzenie surowych warzyw czy ćwiczenia. Do tych ostatnich zawsze musiałam się szczególnie zmuszać i do tej pory nie znalazłam aktywności, która by mnie pochłonęła i zainteresowała. Dodatkowo szczerze nie lubię kilku innych partii swojego ciała, a do tego wszystkiego brakuje mi konsekwencji działania.

Mimo świadomości swojego wyglądu, postanowiłam zaakceptować siebie taką, jaką jestem i nieco ograniczyć złe nawyki. Dobrze mi szło, jednak osoby znajdujące się w moim otoczeniu lub te, które się w nim pojawiły, nadal przypominały o tym, że nie należę do współczesnego kanonu piękna, a mój tyłek podlega też opinii publicznej. Zawsze docinki przekładam na żarty, bo co mi zostało? Mimo wszystko komentarze dotyczące tego, co jem i w jaki sposób powinnam żyć są bolesne, bo nikt nie lubi, kiedy się go krytykuje lub zwraca mu się uwagę. Wiem, że żadna z tych osób nie motywuje mnie do zmian, więc dalej polegam na sobie.

I właśnie tu pojawia się cały klucz, bo dla swojego zdrowia i komfortu psychicznego chciałam się odchudzić. I to koniecznie w tym roku. Moje postanowienia skrupulatnie spisałam w kalendarzu. Nie narzuciłam sobie wygórowanych liczb, mimo to zamiast utraty kilogramów, poznałam kilka fajnych knajp. Zanim się obejrzałam, znów mogłam legalnie objeść się podczas świąt. Co jest ze mną nie tak?

O to, dlaczego mamy kompleksy, czym one są i jak sobie z nimi radzić pomoże mi odpowiedzieć Aleksandra Krupska, psychoterapeuta, terapeuta par i coach. 

Czym są kompleksy?

Jak mówi Aleksandra, są to wstydliwe, nacechowane w sposób negatywny myśli i przekonania na swój temat. Wiążą się z naszymi cechami charakteru i wyglądem zewnętrznym oraz relacjami, jakie zachowujemy z innymi ludźmi. Z podobnymi emocjami boryka się każdy, jednak w różnym stopniu. Osoby mówiące o braku kompleksów poradziły sobie z nimi lub nie chcą o tym rozmawiać. 

Czy to, że nie dotrzymujemy postanowień noworocznych ma związek z naszymi kompleksami?

Według eksperta mogą mieć związek, jednak nie muszą. Podejmując postanowienia noworoczne chcemy, aby nastąpiła w nas pewna zmiana. Zaczynamy ćwiczyć, rzucamy palenie czy chcemy być dla kogoś milsi. Te postanowienia są inspirowane naszymi znajomymi, na przykład "grupa wsparcia robiąca kilkutygodniowe wyzwanie na płaski brzuch". Jednak postanowienia, które wynikają z kompleksów z góry obarczone są negatywnymi emocjami. Ciężko nam zacząć lub wytrzymać w postanowieniach, bo są zbiorem nieprzyjemnych przekonań na swój temat.

Często też mamy kompleksy pod wpływem nadmiernej inspiracji innymi kobietami, chcemy być "jakieś". Bardziej wysportowane, dobrze odżywiające się lub pragniemy stać się perfekcyjnymi matkami i żonami. To paradoks dążenia do bycia wolną, ale bardziej wyidealizowaną, przez to nakładamy sobie ramy. 

Jak twierdzi Aleksandra, wielokrotnie podejmujemy wyzwania do zmian pod wpływem osób trzecich. Niestety, nie zawsze jest to wystarczająca motywacja. Robimy to, bo ktoś nas o to prosi lub dotknął naszych ambicji. Nierzadko jest to też efekt zjawiska autorytetu społecznego, kiedy na przykład przeczytamy jakiś artykuł w gazecie i na jego podstawie czujemy natychmiastową potrzebę zmian.

Kto wpędza nas w kompleksy?

Duży wpływ na to ma nasze najbliższe środowisko. Rodzice, ale też rodzina, która podczas spotkań porównuje nas do innych. Żartobliwe uwagi w stylu "Kasia w twoim wieku...","Ale masz słodkie policzki..." stanowią ziarno dla przyszłych kompleksów. Można ująć, że nasze kompleksy biorą się z dzieciństwa, natomiast jeśli pojawiły się później, mogą być wynikiem bliskiej relacji, w której ktoś nam coś wytykał lub się z nas wyśmiewał.



Jak dodaje psychoterapeutka, rzadko kiedy sami wpędzamy się w kompleksy. Kompleksy biorą się z wielokrotnego doświadczenia wstydu lub niższości. Często też pojawiają się wraz ze wzrostem świadomości tego, w jakich dziedzinach życia lub wyglądzie różnimy się od innych.

Czy kompleksy mogą być przyczyną chorób psychicznych?

Według eksperta kompleksy mogą powodować wiele chorób psychicznych, jeśli zachwieją poczuciem naszej wartości. Mogą prowadzić do zaburzeń lękowych, nerwicy natręctw, depresji, a w najgorszym przypadku samobójstwa.

Jak rozpoznać, że ktoś z otoczenia nadmiernie siebie nie akceptuje? Czy i w jaki sposób możemy pomóc?

Zazwyczaj staramy się ukrywać kompleksy przed innymi, dlatego rozpoznanie wcale nie jest łatwe. Stanowią źródło przykrych uczuć i mogą się objawiać apatią. Są też osoby, które jawnie chcą coś w sobie zmienić, mówiąc ciągle o nowych kursach czy treningach. Z pozoru może to być zwiaązane z ambicją, jednak najważniejszy jest złoty środek. Skrajność nigdy nie jest oznaką zdrowia.

Wywiad z ekspertem sprawił, że znalazłam wytłumaczenie na wiele nurtujących mnie pytań związanych z moimi kompleksami i ogólnie poczuciem wartości, jaką mamy w obecnym świecie.
Warto wyjść poza Instagram czy wyidealizowany magazynowy świat i skupić się na tym, czego faktycznie oczekujemy od siebie. 
Prawdopodobnie moje kolejne próby podejmowania noworocznych, czy kwartalnych wyzwań były zbyt mocno inspirowane innymi, a przy braku prawdziwej chęci zmian efekt nigdy nie będzie zadowalający.

Na koniec zapytałam Aleksandrę, czy są sposoby na zaakceptowanie swoich niedoskonałości. 
Jednym ze sposobów jest szczera rozmowa z bliskim otoczeniem, podczas której tworzymy swojego rodzaju grupę wsparcia i opowiadamy o tym, co w sobie lubimy i z czego jesteśmy dumni. Rozmawiamy też uczciwie o tym, czego w sobie nie lubimy i co inni o tym sądzą.
Innym ćwiczeniem jest wypisanie, w czym jesteśmy dobrzy. Jeśli nie umiemy wpisać ani jednej rzeczy, jest to dla nas sygnał, że powinniśmy tego poszukać. 
Jeśli nasi bliscy zaangażują się w pomoc i uruchomią nasze racjonalne myślenie, sukces gwarantowany! 
Zdarza się, że jeśli walka z kompleksami za każdym razem jest przegrana, warto zastanowić się nad wizytą u specjalisty, psychoterapeuty. To od nas, a nie naszych kompleksów powinno zależeć zadowolenie z życia.